De doden dichtbij

Door: Arianne Rooyens-Kanters
Laatste reactie: Wo 25 Okt 17

Spiegeling van zwaan in een meerDe geliefden die er ineens niet meer bij zijn, de verstotenen binnen een familie die zich niet aan de familiewaarden hebben gehouden, de verzwegen leden die de veiligheid van het systeem konden verstoren en de gewensten die niet geboren konden worden of veel te vroeg dood zijn gegaan.

De dierbare zielen, die diep in ons hart verankerd zijn maar waar lang niet altijd over gesproken werd en wordt. De redenen daarvoor wisselend. Pijn, schaamte, gewoonte, taboe. Het leven moet doorgaan.

Als je vertrouwd bent met familieopstellingen weet je waarschijnlijk wel hoe groot het belang is om aandacht te mogen hebben voor de doden. Om de doden als aanwezigen in het systeem te eren.

Je hebt dan misschien het beeld gezien van een moeder, die het liefst met haar dochtertje of zoontje mee het graf in was gegaan en niet meer in staat was om echt contact te maken met partner en andere kinderen. Niet letterlijk, maar het is wel de dynamiek die dan vaak is ontstaan. De andere kinderen en de partner zoeken, reiken uit, maar het lijkt of er niet één iemand is heengegaan maar meerderen. De wereld is daarna een stuk eenzamer en onbereikbaarder geworden.

Bootje met kaars op het water ter ere van de dodenJe kent dan misschien de ogen die naar de grond gaan, zoekend naar de wereld waar het gemis woont wat dagelijks voelbaar is geworden, maar waarvan we zo niet weten wat we ermee moeten.

Hoe gaan wij mensen met de dood en met verlies om? Lang heb ik gedacht dat het heel erg cultuurafhankelijk was. Ik dacht aan India, aan de Ganges en de openbare rouw. Ik dacht aan Mexico en de picknickmomenten op de graven. Wij kennen dat niet heb ik altijd gedacht.

Jizu beeldjes in KoyasanIk dacht aan Japan, waar de god Jizu zo aanwezig kan zijn als knuffelicoontje bijna. Jizu, die waakt over de overleden kinderen en een fijne speelplek voor ze heeft gemaakt.

Wat me doet herinneren aan een prachtig kinderboek, de Gebroeders Leeuwenhart van Astrid Lindgren. Prachtig omdat de dood een prominente plaats in mag nemen, maar het raakt ook aan het taboe erop. De reactie: dat is wel confronterend voor veel kinderen, is het wel goed om dat voor te lezen? Heb ik meer dan eens gehoord.

Mijn conclusie: daar is bij ons op dit moment in de geschiedenis geen ruimte -meer- voor had zich bij mij gevormd. Totdat ik vorig jaar op zoek was naar het vieren van Divali, het lichtjesfeest uit India, maar stuitte op een pagina over Allerzielen in het Vondelpark.

Ter ere van hen die gemist worden kun je een eigen bootje maken met een klein kaarsje erin. Op het papier dat dienst doet als zeil kun je de naam of een lieve boodschap schrijven. En dan, terwijl je denkt aan de mensen die je zo dierbaar zijn maar die er niet -meer- zijn laat je het te water. Geef je het lichtje mee met de wind, deinend op de kleine golfjes. En zie je hoe de lichtjes naar elkaar toe drijven, een lichtzee vormen, samen komen.

Herinneringsbootjes in het Vondelpark
(Foto: Allerzielen in het Vondelpark)

Vorig jaar stonden Arjan en ik daar, samen aan de rand van de grote vijver met tranen in onze ogen.

Grote kans dat we dit jaar weer gaan. Want herdenken, en aandacht geven aan dat wat geweest is is ondanks de pijn die het kan doen erg fijn en bevrijdend.

De doden zijn rond deze tijd van het jaar even dichterbij, en veel meer aanraakbaar dan anders.
Ik ben verder gaan zoeken en er zijn momenteel veel feesten en momenten om de doden en de levenden even te verbinden. Bij ons en op vele andere plekken op de wereld. Daarnaast stuitte ik op artikelen waarin wordt gezegd dat de tussenwand tussen de levende wereld en de dodenwereld rond deze tijd van het jaar meer fluïde is dan anders. De doden zijn even dichterbij, en veel meer “aanraakbaar” dan anders.

Intuïtief klopt het wel voor mij. De tijd van het jaar die van de herfst overgaat in de winter, de donkere koudere dagen waarin we nog wel buiten zijn, de deuren open hebben, contact hebben met de natuur en de veranderingen buiten. De tijd waarin licht en donkerte samen komen.

Heb jij nog ergens in je hart een plekje gereserveerd voor een groot verlies, een dierbaar persoon die geweest is of een kindje dat niet gekomen is en waar je niet zo makkelijk bij stil durft te staan?

Dan is het misschien nu toch het moment. Om even in stilte en vanuit liefde contact te maken, een kaarsje te branden, een bootje te water te laten gaan…. Een kus en een knuffel sturen naar de andere kant.

Vleugels van een zwaan


Deel dit artikel


Word lid om reacties op het forum te kunnen lezen

Wil je de reacties van anderen lezen?
Of wil je zelf reageren?
Log in met het formulier hieronder of
Word lid van de besloten omgeving van Geniet.je.

Dat kan eenvoudig en snel met het formulier hieronder.

Word snel en anoniem lid via Social Login

Snel: want met twee klikken kun je verder: klik op de button hiernaast, klik op 'ok' in GooglePlus of Facebook en ... je bent ingelogd.
Anoniem: want er wordt niets gepost op GooglePlus of Facebook en hier op Geniet.je blijft je profiel voor anderen verborgen.
Ben je al lid? Klik dan ook op de button en je wordt via GooglePlus of via Facebook opnieuw ingelogd.

Om snel en anoniem lid te worden: klik hier voor GooglePlue. en klik hier voor Facebook.





Word lid met je eigen e-mailadres

Zo wordt je lid: Vul hiernaast je e-mailadres in en kies een wachtwoord. Druk op "Wordt lid". Je ontvangt daarna een e-mail met een bevestigingslink. Als je op die link klikt wordt je lidmaatschap geactiveerd.
Ben je al lid? Vul dan hiernaast nogmaals je e-mailadres en wachtwoord in. En klik op "Log in"